Dokumenty regulujące pracę szkoły

PROGRAM REALIZACJI

 DORADZTWA ZAWODOWEGO

W ZESPOLE SZKOLNO-PRZEDSZKOLNYM

W BISZTYNKU

W ROKU SZKOLNYM 2024/2025

 

WRZESIEŃ 2024

PROGRAM REALIZACJI DORADZTWA ZAWODOWEGO ZOSTAŁ OPRACOWANY
W OPARCIU O WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO
 

1 . Podstawy prawne.

Prowadzenie działań związanych z doradztwem zawodowym w szkole/placówce regulują:

•      Rozporządzenie MEN z dnia 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego.

•      Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz. U. 2024 poz.737 z późn. zm.)

•      Rozporządzenie MEN z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. 2017 poz. 1591 ze zmianami 2018 poz. 1647)

•      Rozporządzenie MEN z dnia 3 sierpnia 2018 r. w sprawie wykazu zajęć prowadzonych bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz przez nauczycieli poradni psychologiczno-pedagogicznych oraz nauczycieli: pedagogów, psychologów, logopedów, terapeutów pedagogicznych i doradców zawodowych (Dz. U. 2018 poz. 1601).

 

2.    Założenia ogólne programu.

Program doradztwa zawodowego jest przeznaczony do realizacji z dziećmi przedszkolnymi
oraz uczniami klas I-VI i VII-VIII Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Bisztynku.

Doradztwo zawodowe w przedszkolu i szkole uzasadnione jest poprzez strategie uczenia się przez cale życie, która wymaga, aby uczniowie kształcili umiejętność podejmowania ważnych decyzji – poczynając od zapoznania się z zawodami, poznania swoich zainteresowań, możliwości wyboru szkoły ponadpodstawowej, kierunku studiów, decyzji o wyborze pracy, sposobie podnoszenia swoich kwalifikacji, aż do ewentualnych decyzji o zmianie pracy.

 

Program obejmuje treści i działania, które realizowane będą w ramach:

- zajęć z doradztwa zawodowego, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 109
ust. 1 pkt. 7, 

- zajęć prowadzonych w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej,

- zajęć na lekcjach przedmiotowych,

- przedsięwzięć i różnorodnych form wsparcia udzielanych uczniom w szkole/placówce przez kadrę pedagogiczną podczas bieżącej pracy, w tym także w formie wycieczek zawodoznawczych czy też na zajęciach z nauczycielem wychowawcą.

 

3.    Cel ogólny doradztwa zawodowego.

Celem doradztwa zawodowego jest przygotowanie uczniów do dokonania świadomego i trafnego wyboru dalszej drogi edukacyjnej, a w przyszłości wyboru zawodu. Jest zobowiązaniem całej społeczności szkolnej do systematycznych oddziaływań wychowawczo – doradczych.

 Celem preorientacji zawodowej w oddziale przedszkolnym jest wstępne zapoznanie dzieci
z wybranymi zawodami najbliższymi ich otoczeniu, pobudzenie i rozwijanie ich zainteresowań  
i uzdolnień oraz stymulowanie ich pro-zawodowych marzeń.

Celem orientacji zawodowej w klasach I – III jest wstępne zapoznanie uczniów z różnorod­nością zawodów na rynku pracy, rozwijanie pozytywnej i pro-aktywnej postawy wobec pracy i edukacji oraz stwarzanie sytuacji edukacyjnych sprzyjających poznawaniu i rozwija­niu zainteresowań oraz pasji.

Celem orientacji zawodowej w klasach IV – VI jest poznawanie własnych zasobów, zapozna­nie uczniów z wybranymi zawodami i rynkiem pracy, kształtowanie pozytywnej i pro-aktyw­nej postawy uczniów wobec pracy i edukacji oraz stwarzanie sytuacji edukacyjnych i wychowawczych sprzyjających poznawaniu i rozwijaniu zdolności, zainteresowań oraz pasji.

Celem doradztwa zawodowego w klasach VII – VIII szkoły podstawowej jest przygotowanie uczniów do odpowiedzialnego planowania kariery i podejmowania przy wsparciu dorad­czym decyzji edukacyjnych i zawodowych, uwzględniających znajomość własnych zaso­bów oraz informacje na temat rynku pracy i systemu edukacji.

4.    Treści programowe oraz cele szczegółowe – osiągnięcia uczniów.

1. Poznawanie własnych zasobów, m.in.: zainteresowań, zdolności i uzdolnień, mocnych i słabych stron jako potencjalnych obszarów do rozwoju, ograniczeń, kompetencji (wiedzy, umiejętności i postaw), wartości, predyspozycji zawodowych, stanu zdrowia.

2. Świat zawodów i rynek pracy, m.in.: poznawanie zawodów, wyszukiwanie oraz przetwarzanie informacji o zawodach i rynku pracy, umiejętność poruszania się po nim, poszukiwanie i utrzymanie pracy.

3. Rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie, m.in.: znajomość systemu edukacji i innych form uczenia się, wyszukiwanie oraz przetwarzanie informacji o formach i placówkach kształcenia, uczenie się przez całe życie.

4. Planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno-zawodowych, m.in.: planowanie ścieżki edukacyjnej i zawodowej z przygotowaniem do zdobywania doświadczenia zawodowego oraz refleksji nad nim, podejmowanie i zmiany decyzji dotyczących edukacji i pracy, korzystanie
z całożyciowego poradnictwa kariery.

 

Cele szczegółowe – zawiera załącznik  nr 1 do Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia
12 lutego 2019 roku tj. treści programowe z zakresu doradztwa zawodowego dla przedszkoli, klas I-III, IV-VI, VII-VIII szkół podstawowych.

5. Warunki i sposoby realizacji programu.

Szkoła realizuje doradztwo zawodowe przez prowadzenie zaplanowanych i systematycznych działań mających na celu wspieranie uczniów w procesie podejmowania świadomych decyzji edukacyjnych
i zawodowych.

Doradztwo zawodowe jest realizowane:

1. w grupach przedszkolnych - działania w zakresie doradztwa zawodowego
   w oddziałach przedszkolnych obejmują preorientację zawodową, która ma na celu wstępne zapoznanie dzieci z wybranymi zawodami oraz pobudzanie i rozwijanie ich zainteresowań
   i uzdolnień,
2. w klasach I-VI na obowiązkowych zajęciach edukacyjnych z zakresu kształcenia ogólnego; działania w zakresie doradztwa zawodowego w klasach I-VI obejmują orientację zawodową, która ma na celu zapoznanie uczniów z wybranymi zawodami, kształtowanie pozytywnych postaw wobec pracy i edukacji oraz pobudzanie, rozpoznawanie i rozwijanie ich zainteresowań
   i uzdolnień,
3. w klasach VII i VIII na obowiązkowych zajęciach edukacyjnych z zakresu kształcenia ogólnego oraz na zajęciach z zakresu doradztwa zawodowego - działania w zakresie doradztwa zawodowego w klasach VII i VIII mają na celu wspieranie uczniów w procesie przygotowania ich do świadomego i samodzielnego wyboru kolejnego etapu kształcenia i zawodu, z uwzględnieniem ich zainteresowań, uzdolnień i predyspozycji zawodowych oraz informacji na temat systemu edukacji i rynku pracy,
4. na godzinach wychowawczych
5. w ramach wizyt zawodoznawczych, które mają na celu poznanie przez dzieci i uczniów środowiska pracy w wybranych zawodach, organizowanych u pracodawców.

Doradztwo zawodowe na zajęciach w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej realizują: doradca zawodowy, pedagodzy, psycholodzy lub inni nauczyciele, prowadzący te zajęcia.

Przy organizacji i realizacji doradztwa zawodowego szkoła może współpracować z pracodawcami, placówkami kształcenia ustawicznego, placówkami kształcenia praktycznego oraz ośrodkami dokształcania i doskonalenia zawodowego, umożliwiającymi uzyskanie i uzupełnienie wiedzy, umiejętności i kwalifikacji zawodowych, szkołami prowadzącymi kształcenie zawodowe, poradniami psychologiczno-pedagogicznymi, placówkami doskonalenia nauczycieli lub instytucjami rynku pracy

Zajęcia z zakresu zajęć z doradztwa edukacyjno-zawodowego w przedszkolu oraz w klasach I-III wkomponowane są w proces realizacji podstawy programowej edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej.
Zajęcia realizowane są na podstawie programów:

* edukacja przedszkolna:

-   grupa KRASNOLUDKI  „Ciekawa zabawa” - wyd. NOWA ERA

- grupa MOTYLKI  „Między nami emotkami. Poznajemy świat emocji” Pięcio i sześciolatek,
wyd. Podręcznikarnia

- grupa TYGRYSKI „Program wychowania przedszkolnego” Dorota Kossakowska,
wyd. Podręcznikarnia

- grupa PSZCZÓŁKI „Zabawy z porami roku” 3-4 latki wyd. Podręcznikarnia

* edukacja wczesnoszkolna:

- klasy I i II „Ale to ciekawe”,  wyd. MAC

- klasa  III „Nowi Tropiciele”,  wyd. WSiP

Zajęcia w kl. IV-VIII realizowane są na lekcjach przedmiotowych oraz godzinach wychowawczych. Zajęcia te są spójne z celami i treściami realizowanymi w odniesieniu do podstawy programowej
w kl. IV-VIII.  Do realizacji zaproponowana została również publikacja: J. Brzezińska-Lauk, E. Kruk-Krymula, Nikorowska K., Przykładowy program orientacji zawodowej dla klas IV-VI – szkoły podstawowej z proponowanymi scenariuszami, ORE, Warszawa 2017 oraz Przykładowy program doradztwa zawodowego dla klas IV-VI – szkoły podstawowej z proponowanymi scenariuszami, ORE, Warszawa 2017 oraz strona internetowa mapakarier.pl baza materiałów i scenariuszy z doradztwa zawodowego.

W kl. VII-VIII prowadzone są zajęcia z zakresu doradztwa zawodowego. Treści nauczania będą realizowane podczas zajęć zaplanowanych w roku szkolnym dla klasy VII a i VII b (w łączeniu 10 godz.)  oraz dla klasy VIII a (10 godz.) i VIII b (10 godz.). Działania wykazane w ramach programu doradztwa zawodowego kl. VII – VIII zostały opracowane na podstawie przeprowadzonej obserwacji i diagnozy potrzeb uczniów ostatnich klas dostosowane do ich potrzeb i możliwości. Działania te skupione będą w znacznej mierze na udzieleniu uczniom wsparcia w identyfikowaniu własnych zasobów, zagadnień związanych z wyborem szkoły, kierunku kształcenia oraz z rynkiem pracy i informacją o zawodach. Na zajęciach uczniowie zdobędą wiedzę o zawodach, możliwych ścieżkach edukacji oraz ofercie edukacyjnej szkół ponadpodstawowych.

Treści programu odpowiadają założeniom zawartym w rozporządzeniu MEN z dn. 12 lutego 2019 r.
w sprawie doradztwa zawodowego.

6. OGÓLNY HARMONOGRAM ZAJĘĆ W RAMACH DORADZTWA ZAWODOWEGO
DLA PRZEDSZKOLA ORAZ  KLAS I - VIII 
W ZESPOLE SZKOLNO-PRZEDSZKOLNYM W BISZTYNKU  
ROK SZKOLNY 2024/2025 W RAMACH WSDZ:

 

 

 

7. TEMATYKA ZAJĘĆ W RAMACH DORADZTWA ZAWODOWEGO DLA KLAS VII 

 

 

 

8. TEMATYKA ZAJĘĆ W RAMACH DORADZTWA ZAWODOWEGO DLA KLAS VIII 

 

 

9. Efekty realizacji programu.

Opis zakładanych programowych efektów kształcenia ucznia. Uczeń powinien:

• określić swoje predyspozycje, zdolności, umiejętności,
• wskazać zależności pomiędzy zainteresowaniami a wyborem zawodu,
• zdefiniować pojęcia związane z rynkiem pracy i kwalifikacjami zawodowymi,
• wskazać możliwe ścieżki kształcenia w wybranych zawodach, typy szkół i ich specyfikę,
• zaplanować swoją ścieżkę rozwoju zawodowego

10. Ewaluacja programu.

Ewaluacja programu Doradztwa Zawodowego jest niezbędna aby działania doradcze na terenie szkoły były zgodne  z oczekiwaniami i potrzebami uczniów i ich rodziców. Na podstawie obserwacji własnej, rozmów z uczniami i ich rodzicami oraz informacjami zwrotnymi od nauczycieli z realizacji planowych działań, zespół ds. doradztwa zawodowego sporządzi sprawozdanie i przedstawi dyrektorowi szkoły oraz radzie pedagogicznej.

ZAŁĄCZNIK NR 1

TREŚCI PROGRAMOWE Z ZAKRESU DORADZTWA ZAWODOWEGO DLA PRZEDSZKOLI, ODDZIAŁÓW PRZEDSZKOLNYCH W SZKOŁACH PODSTAWOWYCH I INNYCH FORM WYCHOWANIA PRZEDSZKOLNEGO

1. Poznanie siebie

Dziecko:

1. 1. określa, co lubi robić
   2. podaje przykłady różnych zainteresowań
   3. określa, co robi dobrze
   4. podejmuje działania i opisuje, co z nich wyniknęło dla niego i dla innych.
2. Świat zawodów i rynek pracy

Dziecko:

1. 1. odgrywa różne role zawodowe w zabawie
   2. podaje nazwy zawodów wykonywanych przez osoby w jego najbliższym otoczeniu

      i nazwy tych zawodów, które wzbudziły jego zainteresowanie oraz identyfikuje

      i opisuje czynności zawodowe wykonywane przez te osoby

1. 3. wskazuje zawody zaangażowane w powstawanie produktów codziennego użytku oraz

      w zdarzenia, w których dziecko uczestniczy, takie jak wyjście na zakupy, koncert, pocztę

2. 4. podejmuje próby posługiwania się przyborami i narzędziami zgodnie z ich przeznaczeniem oraz w sposób twórczy i niekonwencjonalny
   5. opowiada o sobie w grupie rówieśniczej.
3. Rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie

Dziecko:

3. 1. nazywa etapy edukacji (bez konieczności zachowania kolejności chronologicznej)
   2. nazywa czynności, których lubi się uczyć.
4. Planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno-zawodowych

Dziecko:

1. 1. opowiada, kim chciałoby zostać
   2. na miarę swoich możliwości planuje własne działania lub działania grupy rówieśniczej przez wskazanie pojedynczych czynności i zadań niezbędnych do realizacji celu podejmuje próby decydowania w ważnych dla niego sprawach, indywidualnie i w ramach działań grupy rówieśnicze

TREŚCI PROGRAMOWE Z ZAKRESU DORADZTWA ZAWODOWEGO
DLA KLAS I-VI SZKÓŁ PODSTAWOWYCH

1. 1. 1. Treści programowe z za kresu doradztwa za w o do w eg o dla klas I– III szkół podstawowych
1. Poznanie siebie

Uczeń:

1. 1. opisuje swoje zainteresowania i określa, w jaki sposób może je rozwijać
   2. prezentuje swoje zainteresowania wobec innych osób
   3. podaje przykłady różnorodnych zainteresowań ludzi
   4. podaje przykłady swoich mocnych stron w różnych obszarach
   5. podejmuje działania w sytuacjach zadaniowych i opisuje, co z nich wyniknęło dla niego i dla

     innych.

2. Świat zawodów i rynek pracy

Uczeń:

1. 1. odgrywa różne role zawodowe w zabawie
   2. podaje nazwy zawodów wykonywanych przez osoby w bliższym i dalszym otoczeniu oraz

  opisuje podstawową specyfikę pracy w wybranych zawodach

1. 3. opisuje, czym jest praca, i omawia jej znaczenie w życiu człowieka na wybranych przykładach
   4. omawia znaczenie zaangażowania różnych zawodów w kształt otoczenia, w którym

     funkcjonuje

1. 5. opisuje rolę zdolności i zainteresowań w wykonywaniu danego zawodu
   6. posługuje się przyborami i narzędziami zgodnie z ich przeznaczeniem oraz w sposób twórczy

            i niekonwencjonalny.

3. Rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie

Uczeń:

3. 1. uzasadnia potrzebę uczenia się i zdobywania nowych umiejętności
   2. wskazuje treści, których lubi się uczyć
   3. wymienia różne źródła wiedzy i podejmuje próby korzystania z nich.
4. Planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno-zawodowych

Uczeń:

1. 1. opowiada, kim chciałby zostać i co chciałby robić
   2. planuje swoje działania lub działania grupy, wskazując na podstawowe czynności i zadania

  niezbędne do realizacji celu

1. 3. próbuje samodzielnie podejmować decyzje w sprawach związanych bezpośrednio z jego osobą.
2. 1. 2. Treści programowe z zakresu doradztwa zawodowego dla klas IV – VI szkół podstawowych
1. Poznawanie własnych zasobów

Uczeń:

1. 1. określa własne zainteresowania i uzdolnienia oraz kompetencje
   2. wskazuje swoje mocne strony oraz możliwości ich wykorzystania w różnych dziedzinach życia
   3. podejmuje działania w sytuacjach zadaniowych i ocenia swoje działania, formułując wnioski na

  przyszłość

1. 4. prezentuje swoje zainteresowania i uzdolnienia wobec innych osób z zamiarem zaciekawienia

     odbiorców.

2. Świat zawodów i rynek pracy

Uczeń:

1. 1. wymienia różne grupy zawodów i podaje przykłady zawodów charakterystycznych dla

  poszczególnych grup, opisuje różne ścieżki ich uzyskiwania oraz podstawową specyfikę

  pracy w zawodach

1. 2. opisuje, czym jest praca i jakie ma znaczenie w życiu człowieka
   3. podaje czynniki wpływające na wybory zawodowe
   4. posługuje się przyborami i narzędziami zgodnie z ich przeznaczeniem oraz w sposób twórczy

      i niekonwencjonalny

2. 5. wyjaśnia rolę pieniądza we współczesnym świecie i jego związek z pracą.
3. Rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie

Uczeń:                           

3. 1. wskazuje różne sposoby zdobywania wiedzy, korzystając ze znanych mu przykładów oraz omawia swój indywidualny sposób nauki
   2. wskazuje przedmioty szkolne, których lubi się uczyć
   3. samodzielnie dociera do informacji i korzysta z różnych źródeł wiedzy.
4. Planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno-zawodowych

Uczeń:

1. 1. opowiada o swoich planach edukacyjno-zawodowych
   2. planuje swoje działania lub działania grupy, wskazując szczegółowe czynności i zadania niezbędne do realizacji celu
   3. próbuje samodzielnie podejmować decyzje w sprawach związanych bezpośrednio lub pośrednio z jego osobą.

 

TREŚCI PROGRAMOWE Z ZAKRESU DORADZTWA ZAWODOWEGO
DLA KLAS VII-VIII SZKÓŁ PODSTAWOWYCH

1. 1. 1. Poznawanie własnych zasobów

Uczeń:

1. 1. określa wpływ stanu zdrowia na wykonywanie zadań zawodowych
   2. rozpoznaje własne zasoby (zainteresowania, zdolności, uzdolnienia, kompetencje, predyspozycje

     zawodowe)

1. 3. dokonuje syntezy przydatnych w planowaniu ścieżki edukacyjno-zawodowej informacji

  o sobie wynikających z autoanalizy, ocen innych osób oraz innych źródeł

1. 4. rozpoznaje własne ograniczenia jako wyzwania w odniesieniu do planów edukacyjno

  zawodowych

1. 5. rozpoznaje swoje możliwości i ograniczenia w zakresie wykonywania zadań zawodowych

   i uwzględnia je w planowaniu ścieżki edukacyjno-zawodowej

1. 6. określa aspiracje i potrzeby w zakresie własnego rozwoju i możliwe sposoby ich realizacji
   7. określa własną hierarchię wartości i potrzeb.
      2. Świat zawodów i rynek pracy

Uczeń:

1. 1. wyszukuje i analizuje informacje na temat zawodów oraz charakteryzuje wybrane zawody,

  uwzględniając kwalifikacje wyodrębnione w zawodach oraz możliwości ich uzyskiwania

1. 2. porównuje własne zasoby i preferencje z wymaganiami rynku pracy i oczekiwaniami

     pracodawców

1. 3. wyjaśnia zjawiska i trendy zachodzące na współczesnym rynku pracy, z uwzględnieniem

  regionalnego i lokalnego rynku pracy

1. 4. uzasadnia znaczenie pracy w życiu człowieka
   5. analizuje znaczenie i możliwości doświadczania pracy
   6. wskazuje wartości związane z pracą i etyką zawodową
   7. dokonuje autoprezentacji
   8. charakteryzuje instytucje wspomagające planowanie ścieżki edukacyjno-zawodowej, w tym

   instytucje rynku pracy.

1. 1. 3. Rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie

Uczeń:

1. 1. analizuje oferty szkół ponadpodstawowych i szkół wyższych pod względem możliwości

  dalszego kształcenia, korzystając z dostępnych źródeł informacji

1. 2. analizuje kryteria rekrutacyjne do szkół ponadpodstawowych w kontekście rozpoznania własnych zasobów
   3. charakteryzuje strukturę systemu edukacji formalnej oraz możliwości edukacji poza formalnej
      i nieformalnej
   4. określa znaczenie uczenia się przez całe życie.
      4. Planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno-zawodowych

Uczeń:

1. 1. dokonuje wyboru dalszej ścieżki edukacyjno-zawodowej samodzielnie lub przy wsparciu

   doradczym

1. 2. określa cele i plany edukacyjno-zawodowe, uwzględniając własne zasoby
   3. identyfikuje osoby i instytucje wspomagające planowanie ścieżki edukacyjno-zawodowej

  i wyjaśnia, w jakich sytuacjach korzystać z ich pomocy

1. 4. planuje ścieżkę edukacyjno-zawodową, uwzględniając konsekwencje podjętych wyborów.
      
      
      Program zatwierdzony do realizacji w dniu 01 października 2024 r.

wpisany do Szkolnego Zestawu Programów Nauczania

pod numerem ZSP/1/10/24